karstik arazi ne demek?

Karstik arazi, kolayca çözünebilen kayaçların (başlıca kireçtaşı, dolomit ve jips) suyun etkisiyle aşınması sonucu oluşan yeryüzü şekillerinin yaygın olduğu bölgelerdir. Bu çözünme süreci, yağmur suyunun veya yeraltı suyunun kayaçların içindeki çatlaklardan ve boşluklardan geçerek kayaçları eritmesiyle gerçekleşir.

Karstik Arazi Özellikleri:

  • Çözünebilen Kayaçlar: Temelini kireçtaşı gibi kolay eriyebilen kayaçlar oluşturur.
  • Yeraltı Suları: Yüzey sularının azlığı ve yeraltı sularının bolluğu tipiktir.
  • Yer Şekilleri:
    • Lapya: Yüzeyde oluşan küçük, oluk şeklindeki erime çukurlarıdır.
    • Dolin: Lapyaların birleşmesiyle oluşan daha büyük çukurlardır.
    • Uvala: Birkaç dolinin birleşmesiyle oluşan geniş çukurlardır.
    • Polye: Karstik ovalardır. Genellikle tabanlarında su kaynakları bulunur.
    • Mağara: Yeraltında oluşan büyük boşluklardır. İçlerinde sarkıt, dikit ve sütun gibi şekiller bulunabilir.
    • Obruk: Mağara tavanlarının çökmesiyle oluşan derin çukurlardır.
    • Kör Vadi: Suyun bir yeraltı kanalına girdiği ve yüzeyde sona erdiği vadilerdir.
    • Düden: Suların yeraltına geçtiği deliklerdir.
  • Su Kaynakları: Karstik bölgelerde önemli su kaynakları bulunur (özellikle karstik kaynak).

Karstik Arazi Kullanımı:

  • Tarım alanları (özellikle polyelerde)
  • Turizm (mağaralar, kanyonlar vb.)
  • Su kaynakları (içme suyu, sulama)